Downburst jest gwałtownym uderzeniem zimnego powietrza, któremu towarzyszą opady intensywnego deszczu. Chłodne powietrze rozchodzi się promieniście, wywołując mocny wiatr, który może przekraczać nawet 140 km na godzinę. Duża ilość zimnego powietrza równocześnie z deszczem albo gradem burzliwie opada na ziemię, tworząc w ten sposób zjawisko downburst.
Downburst – dwa rodzaje
Downburst ze względu na średnicę oddziaływania zjawiska można podzielić na macroburst i microburst. Siła oddziaływania zjawiska microburst jest z reguły dużo silniejsza, jego średnica wynosi mniej niż 4 kilometry. Czas trwania jest krótki, wynosi od 2 do 5 minut, ale generuje bardzo silne podmuchy wiatru. W Stanach Zjednoczonych zanotowano najwyższą jego prędkość, wynoszącą około 270 km na godzinę. Zstępujący prąd wiatru jest to zjawiskiem bardzo niebezpiecznym dla samolotów, microburst był przyczyną kilkunastu katastrof lotniczych na świecie. Zjawisko to może występować w bezpośrednim sąsiedztwie chmury stropowej albo tornada i jest przyczyną wielu zniszczeń poza obszarem leja. Macroburst jest zjawiskiem słabszym, ale może trwać dłużej, podmuch wiatru osiągają prędkość do 200 km na godzinę. Downburst powoduje szkody zazwyczaj na odcinkach od kilkuset metrów do kilku kilometrów, na obszarach przekraczających dziesiątki kilometrów.
Jak odróżnić go od szkwału i tornada?
Tornado występuje zazwyczaj na wąskim odcinku, na którym można zaobserwować zniszczenia. Szkody są zazwyczaj ułożone w jednym kierunku, do wewnątrz pasa zniszczeń. Po prawej stronie zniszczenia są zazwyczaj większe niż po lewej. Obserwując z góry szkody wywołane zjawiskiem downburst można obserwować połamane drzewa ułożone w jednym kierunku. Szkwał może zrywać dachy i łamać drzewa na znacznym obszarze, z kolei downburst zostawia zniszczenia umiejscowione na jednym terytorium. Downburst może być mylony z trąbą powietrzną, ale zjawisko to występuje znacznie częściej, obejmuje większy teren i trudniej jest je zlokalizować.
Wystąpienie tego zjawiska zazwyczaj jest poprzedzone przez charakterystyczną mgłę, jest to chmura szelfowa. Downburst pojawia się z reguły razem z burzą, może trwać jedynie kilka minut, ale zamienia małe przedmioty, np. doniczki z kwiatami w niebezpieczne pociski. Z tego powodu przed burzą warto pozbierać luźno stojące dekoracje znajdujące się na zewnątrz budynku, zamknąć okna i zaparkować samochód w bezpiecznym miejscu. Trzeba również pamiętać, aby w czasie podmuchów silnego wiatru nie stać w bliskiej odległości od okien. Można się zbliżyć do nich dopiero, kiedy wichura osłabnie.
